چگونه خودمان از فرسودگی شغلی نجات دهیم؟

برخی روزها وقتی از خواب بیدار می‌شویم تا خود را برای شروع روز جدید آماده کنیم، حس کردیم انرژی چندان زیادی نداریم و به زور با چند لقمه صبحانه خود را به محل کار رساندیم و آخر روز هم بدون آنکه احساس رضایت داشته باشیم روز را به پایان می‌رسانیم. روزهای بعد نیز به همین شکل سپری می‌کنیم بدون آنکه در شور و انگیزه خود تغییر چندانی را حس کنیم، قطعا ادامه این وضعیت برای خود و همکاران خود خوشایند نیست و ممکن است عواقب بدی مثل به تاخیر افتادن کارها، افت کیفیت کارها و کاهش بهره‌وری را به دنبال داشته باشد. چنین حالتی که اکثرا افراد تجربه کردند به فرسودگی شغلی معروف است. در این مقاله از موسسه افرآموز، به موضوع اینکه چگونه خودمان از فرسودگی شغلی نجات دهیم بیشتر می‌پردازیم:

چرا فرسودگی شغلی اینقدر اهمیت دارد؟

فرسودگی شغلی یا خستگی روحی و جسمی ‌ناشی از تنوع و تعداد زیادی از وظایف و فشارهای فکری است که در محیط کار به انسان وارد می‌شود. این مشکل روز به روز در جوامع صنعتی شناخته‌شده‌تر شده است و حتی در کشورهای جهان سوم نیز به دلیل درگیری با شبکه‌های اجتماعی دیده می‌شود. عواقب منفی آن می‌تواند در زمینه های مختلفی چون سلامتی، رضایت شغلی و رفاه اجتماعی افراد تأثیر منفی داشته باشد.
اهمیت مدیریت فرسودگی شغلی در جامعه امروز بسیار بالاست. با توجه به استرس‌های روزانه، اهمیت مدیریت فرسودگی شغلی برای حفظ سلامت روانی و جسمی‌ افراد بیشتر می‌شود. به همین دلیل، باید راه‌های موثری برای نجات خود از این وضعیت پیدا کنیم.

علائم و عوامل فرسودگی شغلی

علائم و عوامل فرسودگی شغلی (burnout) یک دغدغه مهم در زندگی حرفه‌ای محسوب می‌شود که هر روزه بیشتر به آن پرداخته می‌شود. فرسودگی شغلی به وضعیتی اطلاق می‌شود که فرد به دلیل ناهماهنگی بین نیازها و انتظارات شغلی با منابع و ظرفیت‌های خود، احساس خستگی، بی‌علاقگی و ناامیدی نسبت به کار خود داشته باشد.

علائم فرسودگی شغلی در افراد می‌تواند به صورت جسمانی و روحی ظاهر شود، این علائم می‌تواند شامل افت انرژی و کاهش کارآیی، خواب نامنظم و اضطراب، افزایش تنش‌های روحی و احساس ناتوانی در انجام وظایف روزمره باشد. همچنین، فرد مبتلا به فرسودگی شغلی ممکن است از انجام فعالیت‌های روزانه لذت نبرد و دچار خشم و عدم تمرکز شود.

بسیاری از عوامل می‌توانند به فرسودگی شغلی منجر شوند، از مهم‌ترین عوامل به برنامه‌های کاری فشرده، نبود تعادل میان زندگی حرفه‌ای و شخصی، نداشتن پشتوانه اجتماعی، عدم رضایت شغلی و تحمیل فشارهای حاکم در محیط کار اشاره کرد. همچنین، شرایط کاری ناسازگار، اضافه‌کاری و عدم اعتماد به نفس می‌توانند نقش مهمی ‌در فرسودگی شغلی داشته باشند.

راهکارهای کاهش فرسودگی شغلی

فرسودگی شغلی یکی از مسائل رایج در دنیای امروز است که می‌تواند تأثیرات مخربی بر سبک زندگی ما داشته باشد. فشارهای روزانه و آسیب های روحی و جسمی‌ناشی از فرسودگی می‌تواند زندگی را دچار تغییرات منفی نماید. برای مقابله با این مشکل، ما می‌توانیم به برخی تغییرات در سبک زندگی خود اقدام کنیم. این تغییرات می‌توانند بهبود تعادل کار و زندگی را فراهم کنند، به عملکرد شغلی کمک کنند و حتی به رشد شخصی کمک کنند.
فرسودگی شغلی یک وضعیت نامطلوب است که معمولاً در افرادی که تحت فشارهای روزانه هستند رخ می‌دهد. بسیاری از افراد وقت خود را صرف کار می‌کنند و فرصت کافی برای استراحت و تفریح ندارند.
از این‌رو، برای کاهش فرسودگی شغلی ، باید به برخی راهکارها توجه کنیم، در زیر به راهکارهای مهم برای رفع فرسودگی کار و درمان آن گفته شد است که در صورت رعایت و جدی گرفتن آن‌هامی توانید از زندگی خود برای طولانی‌مدت لذت ببرید.

یکی از مشکلات واضح در جامعه امروز، وابستگی زیاد به فناوری است. با این وجود، برای پیشگیری از فرسودگی شغلی، باید تعادلی را بین استفاده از فناوری و زندگی خود برقرار کنیم. برای مثال، باید زمان محدود و مشخصی برای استفاده از گوشی هوشمند، تبلت یا رایانه اختصاص داد و در این مدت به درس خواندن، یا فعالیت‌های بدنی پرداخت. استفاده مداوم از فناوری می‌تواند مشکلاتی مانند نداشتن مدیریت زمان بین کار و زندگی شخصی به همراه داشته باشد که در نهایت به فرسودگی شغلی منجر می‌شود. برعکس، استفاده کم و به‌جا از فناوری و شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شود که فرد رضایت شغلی بیشتری داشته باشد و بازدهی و کارایی در سازمان افزایش یابد. به علاوه، مدیریت این مسئله بهبود کارایی و بهره‌وری پرسنل سازمان را نیز به همراه دارد.

مدیریت زمان از مهم‌ترین روش‌ها جهت مقابله با فرسودگی شغلی است. برنامه‌ریزی منظم برای انجام وظایف، از طریق به دست آوردن وقت لازم برای استراحت و تفریح و تعیین اولویت‌ها می‌تواند به ما کمک کند تا تمام وظایف را به دقت انجام دهیم. به دنبال این تغییرات می‌توان تناسب خواب و استراحت را حفظ کرده و از افزایش استرس ناشی از کار بیشتر جلوگیری کرد.

راهکار دیگر بهره‌گیری از تکنیک‌های مدیریت استرس است. حجم کاری بالا و فشارهای روزمره می‌توانند باعث ایجاد استرس و فرسودگی شوند. روش دیگری برای جلوگیری از فرسودگی شغلی این است که سطح استرس را کاهش دهیم، استرس در محیط کار می‌تواند بسیار مضر باشد و باعث خستگی و خشم ما شود. برای کاهش استرس، باید روش‌های مدیریت استرس را یاد بگیریم.
لذا یادگیری روش‌های مقابله با استرس و مدیریت مناسب اهمیت زیادی دارد. بهترین راه برای این کار شناخت و ارزیابی عوامل تنش‌زا و استفاده از تکنیک‌های موثر مثل تنفس عمیق است.

پرداختن به سلامت روانی نیز بخشی از تغییرات مهم در سبک زندگی برای کنترل فرسودگی شغلی است. خودمراقبتی، احساس خوب، و مبارزه با استرس از مسائلی هستند که باید مداوم به آن‌ها توجه کنیم. انجام فعالیت‌های روزمره برای تسلط بیشتر بر ذهن و روان خودمان و لذت بردن از همه آن‌ها، باعث افزایش خوشحالی و کاهش فرسودگی در محیط کاری می‌شود.

یکی از مهم‌ترین راهکارها ایجاد تعادل میان زندگی شغلی و خانوادگی است. به این معنا که باید به خودمان زمان کافی برای استراحت و تفریح اختصاص دهیم و تلاش کنیم برای خانواده و بودن در طبیعت زمان بیشتری اختصاص دهیم. اولین قدم برای مقابله با فرسودگی شغلی، ایجاد کردن تعادل بین کار و زندگی است. بنابراین، باید زمان کافی برای خود و علاقه‌مندی‌های شخصی داشته باشیم تا شادی و رضایتمندی خود را در زندگی بیشتر کنیم.

از آنجا که زمان از همه دارایی های دیگر پر ارزش‌تر است، مدیریت آن امری حیاتی است. برای مقابله با فرسودگی شغلی، باید از زمان به طور بهینه استفاده کنیم و وقت کافی برای فعالیت‌های خود در نظر بگیریم. با برنامه ریزی و تعیین اولویت ها می‌توانیم وقت مورد نیاز را برای استراحت، تفریح و فعالیت های سرگرم کننده مدیریت کنیم.

ورزش و تمرین نیز برای مقابله با فرسودگی شغلی بسیار حائز اهمیت است. تحقیقات نشان داده است که فعالیت بدنی بهبود مزاج، افزایش انرژی و کاهش استرس و اضطراب را به همراه دارد. تمرین منظم می‌تواند به بهبود کیفیت خواب، کارایی روانی و فیزیکی کمک کند.

همچنین، یکی دیگر از راهکارهای مهم کاهش فرسودگی شغلی، دریافت حمایت و کمک از دیگران است. حمایت از سمت همکاران و مدیران می‌تواند باعث افزایش رضایت شغلی و کاهش فشار روحی شود. همچنین، افراد باید خودمختاری خود را بهبود دهند تا فرصت بیشتری برای استراحت و بازیابی داشته باشند.

در نهایت، یکی از راهکارهای کاهش فرسودگی شغلی تغییر شغل است. در صورتی که فرسودگی شغلی به مرحله نابودی رسیده و مدیریت و یا کاهش مشکلات شغلی امکان‌پذیر نداشته باشد، شاید بهتر باشد به دنبال شغلی جدید بگردیم که بتوانیم بهترین ورژن خود را بروز دهیم و فرصت‌های جدید و پیشرفت ‌را تجربه کنیم.

نتیجه‌گیری
فرسودگی شغلی یک مسئله مهم است که اغلب در محیط‌های کاری رخ می‌دهد و ممکن است تأثیر زیادی بر سلامت روان و جسمانی فرد داشته باشد. در حقیقت، فرسودگی شغلی نشانه‌ای از استرس و عدم رضایتمندی میان کارمندان و وظایفشان است که باعث کاهش انگیزه و انجام کارهای روزمره می‌شود. اما با تغییراتی در سبک زندگی ما می‌توان از این مشکلات و صدمات روانی جلوگیری کرد. در این مقاله به مهم‌ترین راهکارهای مفید و کاربردی به منظور رفع و برطرف کردن فرسودگی شغلی گفته شده است.